علمی-آموزشی-ریاضیات
این وبلاگ مطالب علمی-آموزشی-ریاضیات متوسطه اول و دوم و ریاضی دانشگاه را شامل می شود
علمی-آموزشی-ریاضیات
این وبلاگ مطالب علمی-آموزشی-ریاضیات متوسطه اول و دوم و ریاضی دانشگاه را شامل می شود
ریاضی شانه زلف پریشان عالم/ ردپای دنباله اعداد فیبوناچی در DNA و دانه‌های آفتابگردان
بدر بین علوم مختلفی که طی قرن‌ها پیش توسط فیلسوفان و دانشمندان جهان شناخته شده است علم ریاضی یکی از اکتشافات بشر بوده که بسیاری از اتفاقات در حال وقوع جهان ازقبیل کسوف و خسوف، تدوین تقویم و هزاران مورد دیگربه کمک این علم کشف شده اند و امروزه کار بشر را برای انجام فعالیت‌های روزه مره زندگی آسان کرده است.
تاریخچه پیدایش علم ریاضی
تاریخ پیدایش علم ریاضی به دوران یونان باستان (قبل از میلاد مسیح) باز می‌گردد که برای اولین بار به همت اقلیدوس در حدود ۳۰۰۰ قبل از میلاد به صورت نظام‌مند تدوین شد؛ علاوه بر یونانیان دانشمندان کشور‌های بسیاری از جمله ایران، مصر هند چین و بابل در پیداش علم ریاضی نقش موثری داشته‌اند که با گذشت زمان و تاثیرگذاری این علم در پیشرفت و شناخت دیگر علوم دانشمندان ایرانی از قبیل ابویوسف کندی، ابوالوفا بوزجانی، ابن‌سینا، خواجه نصیرالدین طوسی، عمر خیام، غیاث‌الدین جمشید کاشانی و خوارزمی فعالیت‌هایی را در حوزه علم ریاضی آغاز کردند.
محمد بن موسی خوارزمی اولین ریاضیدانی بوده است که این علم را بصورت رسمی و مدون در جهان اسلام آغاز کرد در آثار خوارزمی سنت‌های ریاضی در یونان، ایران و هند با هم ترکیب شده‌‌اند و از مهمترین کتاب‌های وی می‌توان به الجبر و المقابله اشاره کرد.
ارتباط تنگاتنگ و موازی ریاضی و نجوم و فیزیک
علم ریاضی تنها در قانون طبیعت مورد استفاده نیست بلکه در علم فیزیک و نجوم به شدت کاربرد دارد و به نوعی می توان این سه علم را مکمل یکدیگر دانست؛ برای اثبات این نظر می‌توان به کتاب آنالیز در ریاضی به نوشته اپوستل، استناد کرد وی معتقد است در هریک از اعداد ریاضی بی نهایت قانون فیزیک نهفته است و می توان از آن ها به عنوان ابزاری برای شناخت هرچه بیشتر علم فیزیک استفاده کرد.
محاسبه تقویم های شمسی قمری و میلادی از جمله کاربردهای علم ریاضی در نجوم است که برای تدوین آن از محاسبات مثلثاتی و هندسی استفاده شده است همچنین ساخت بهترین رصد خانه ها هم نیازمند توجه به علم ریاضی است؛ در نتیجه ارتباط تنگاتنگ این سه علم با یکدیگر سبب شده تا بسیاری از ریاضیدان های گذشته به عنوان یک منجم برجسته نیز شناخته شوند به عنوان مثال ابوریحان بیرونی به عنوان یک ریاضیدان ۲۸ جلد کتاب تحت عنوان کاربرد ریاضیات در نجوم را نوشته است.
الهام مولوی مدرس ریاضی و کارشناس نجوم درباره کابرد ریاضی در علم نجوم در گفت و گو با خبرنگارباشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: نجوم از جمله علومی است که تحقیق و پژوهش در آن منجر به شناخت هرچه بیشتر عالم ستاره ها، آسمان و زمین خواهد شد اما یکی از راه‌های درک عظمت دنیای نجوم استفاده از علم ریاضی است در واقع همان گونه که برای اثبات برخی از نظریه‌های فیزیک از علم ریاضی کمک گرفته شده برای شناخت دنیای نجوم هم می‌توان کمک گرفت.
او با بیان اینکه برای اثبات وجود سیاه چاله‌ها فیزیک و ریاضی نقش موثری داشته‌اند گفت: از قانون گرانش در علم فیزیک و ریاضی برای اندازه گیری شعاع سیاه چاله ها و تخمین زمان وقوع آنها کمک گرفته شده است.
مولوی بیان کرد: ارتباط بین سه حوزه ریاضی، فیزیک و نجوم به هیچ عنوان قابل انکار نبوده و هر سه این علوم به عنوان مکمل یکدیگر شناخته می‌شوند؛ به عنوان مثال محاسبه فاصله بین منظومه‌های شمسی از طریق علم ریاضی و فیزیک انجام شده است.
بزرگداشت علم ریاضی با عنوان دهه ریاضی
علم ریاضی هم مانند بسیاری از علوم دیگر علاقه مندان خاص خود را دارد و براساس اعتقاد این دسته از افراد علم ریاضی زبان طبیعت است و نقش آن در پیشرفت علم و زندگی روزمره غیرقابل انکار خواهد بود نه تنها دانش آموزان در کتب درسی بلکه طبیعت هم از قانون ریاضیات پیروی می‌کند به گونه‌ای که در تکثیر شاخه‌های درختان، تکثیر DNA و چینش دانه‌های گل آفتابگردان به راحتی می‌توان به دنباله اعداد فیبوناچی رسید.
تاثیرگذاری همه‌جانبه علم ریاضی در حوزه‌های مختلف فلسفه، هنر، هستی شناسی و معرفت شناسی سبب شد تا سال ۲۰۰۰ میلادی به عنوان سال جهانی ریاضیات معرفی شود و به همین منظور در سراسر جهان دهه‌ای به نام دهه ریاضیات را داشته باشیم که این دهه در کشور ما مطابق تقویم شمسی از اول آبان شروع شده و تا ۱۰ آبان ماه ادامه دارد.
برترین ریاضیدان‌های تاریخ معاصر ایران
تلاش محققان و دانشمندان ایرانی برای کشف ریاضیات تنها به دوران ایران باستان محدود نمی‌شود بلکه در کنار نام برترین ریاضیدان‌های جهان نام افرادی از جمله مریم میرزاخانی، کامران وفا و کوچر بیرکار به چشم می‌خورد.
اولین بانوی ایرانی برنده مدال فیلدز؛ مریم میرزاخانی
زنان ایرانی در طول تاریخ افتخارات بسیاری را به نام خود ثبت کردند که نام مریم میرزاخانی به عنوان یکی از هفت دانشمند زن تاثیر گذار دنیا و نخستین زن ایرانی و ریاضیدانی که موفق شد مدال و جایزه فیلدز اتحادیه جهانی ریاضی را دریافت کند به چشم می‌خورد؛ کسب مدال طلا در المپیاد‌های ریاضی کشوری و جهانی (هنگ کنگ و کانادا) از جمله افتخاراتی است که این بانوی ایرانی در کارنامه خود ثبت کرده است.
نقش برجسته و تاثیرگذاری این بانوی ایرانی در حوزه ریاضیات تا حدی بود که روزی تحت عنوان «روز جهانی زنان در ریاضیات» در تقویم جهان به مناسبت سالروز این ریاضیدان برجسته ایرانی در ۲۲ اردیبهشت ثبت شود؛ مریم میرزاخانی نه تنها به عنوان اولین دختر ایرانی موفق به دریافت جایزه طلا در المپیاد ریاضی کشور شده بلکه به عنوان اولین دانش آموز ایرانی موفق شد در آزمون المپیاد ریاضی نمره کامل را از آن خود کند.
ریاضیدان کرد ایرانی، برترین متفکر جهان در سال ۲۰۰۱۹
اما مریم میرزاخانی تنها ایرانی نبود که موفق به دریافت جایزه فیلدز شد بلکه کوچر بیرکار (فریدون درخشانی) به عنوان دومین فرد ایرانی به واسطه انجام کار‌های تحقیقاتی ارزشمند خود در زمینه هندسه جبری، توانست جایزه ارزشمند نوبل ریاضی را کسب کند؛ کوچر بیرکار که امروزه در حال تدریس در دانشگاه کمبریج انگلستان است، بعد از اتمام تحصیلات کارشناسی خود در دانشگاه تهران در سال ۲۰۰۰ با شرکت در المپیاد ریاضی بین‌المللی دانشجویی یونیورسیتی کالج موفق به دریافت جایزه نفر سوم این مسابقه شد و در نهایت در سال ۲۰۰۴ مدرک دکتری خود را از دانشگاه ناتینگهام دریافت کرد.
کامران وفا، دانشمندبرجسته ایرانی- آمریکایی دانشگاه هاروارد
در چهارمین دوره از اعطای جایزه مصطفی از بین پنج برگزیده امسال نام کامران وفا به عنوان یکی از اساتید ایرانی- آمریکایی فیزیک دانشگاه هاروارد به چشم می‌خورد هرچند کامران وفا به عنوان یک فیزیکدان شناخته می‌شود اما به دلیل استفاده از علم ریاضی برای اثبات نظریه ریسمان می توان این فرد را در زمره ریاضیدان های ایرانی نیز قرار داد.
این فیزیکدان ایرانی به واسطه انجام فعالیت‌های تحقیقاتی خود در حوزه نظریه ریسمان به عنوان یکی از شناخته شده‌ترین دانشمندان ایرانی در این حوزه در جهان معرفی می‌شود که برای اولین بار در سال ۱۹۸۹ جایزه محقق جوان را از آمریکا دریافت کرد.
همچنین دریافت سال جایزه مرکز بین‌المللی فیزیک نظری (ICTP)، جایزه دنی هاینمن، و جایزه AMS لئونارد ایسنبود و ارائه ۲۵۰ مقاله علمی از دیگر افتخارات این نخبه ریاضی است؛ اعتقاد به جبران عقب‌ماندگی علمی مسلمانان و سبقت گرفتن از دیگر کشور‌های جهان در سطح علمی و همچنین کمک به پیشرفت علوم پایه از مهمترین اهداف وی برای انجام کار‌های تحقیقاتی خود است.
گستردگی علم ریاضی تا حدی است که همچنان بخش های قابل توجهی از آن شناخته نشده و مبهم باقی مانده است و نیازمند تحقیق و توسعه بیشتری خواهد بود اما علم ریاضیات سبب شده تا بشر به کمک آن به دستاوردهای خوبی برسد و نظم جهان هستی بر پایه این علم بنا شده است و دانشمندان ایرانی پرچم داران آن هستند و می‌توان گفت ریاضی شانه زلف پریشان عالم است.
-----------------------------------------
سعدی بر او درود
بنی‌آدم اعضای یکدیگرند
| که در آفرینش ز یک گوهرند | ||
| چو عضوی به‌درد آورَد روزگار | دگر عضوها را نمانَد قرار | |
| تو کز محنت دیگران بی‌غمی | نشاید که نامت نهند آدمی |