ویروس خاموشی که یکباره جانتان را می‌گیرد/ بلایی که نیش پشه بر سر سیستم ایمنی بدن می‌آورد

من از عدالت الهی و آتش جهنم میترسم.شما چطور؟!

سالک یک بیماری پوستی مشترک بین انسان و حیوان است، که از طریق نیش پشه آلوده به انگل به انسان سالم منتقل می‌شود.

؛  سالک یک بیماری پوستی مشترک بین انسان و حیوان  است، که از طریق نیش پشه آلوده به انگل به انسان سالم منتقل می‌شود، این پشه بسیار کوچک است و اندازه‌ای حدود یک سوم پشه‌های معمولی دارد، خوب است بدانید که  این پشه زمانی که روی بدن می‌نشینید حالت هفت به خود می‌گیرد و نیش دردناکی ندارد تا فرد متوجه حضور آن روی بدن نشود.

ممکن است این پشه در دوران کودکی در درون بدن افراد انگل وارد کند، این انگل به مرور در بدن جا خوش می‌کند و به سادگی قابل درمان و از بین رفتنی نیست؛ جالب است بدانید زمانی که فرد به این بیماری مبتلا می‌شود در ابتدا نشانه خاصی ندارد و روند کندی دارد اما به مرور سرعت می‌گیرد و تمام بدن را درگیر می‌کند،  بعد از گذشت چند هفته یا چند ماه از نیش زدن این پشه، افراد به سالک نوع وخیم‌تر مبتلا می‌شوند و بعد از گذشت ماه‌ها یا سال‌ها فرد را از پا خواهد انداخت.

---

کوروش صمدی برد تخصصی پوست و مو ؛ اظهار کرد: سالک یا لیشمانیاز، بیماری‌ است که می‌تواند به صورت پوستی، مخاطی یا اخشایی وجود داشته باشد؛ انواع پوستی آن که بیشتر شایع است، توسط پشه خاکی به نام سلموتوموز منتقل می‌شود.

این برد تخصصی پوست مو بیان کرد: پشه خاکی بیشتر در نواحی جنوب شرقی کشور، اصفهان و تهران وجود دارد و توانایی رشد در تمام طول سال حتی در برکه‌ها و آبگیرها  را دارد و  می‌تواند با زندگی بسیاری افراد بازی کند.

صمدی ادامه داد: سالک دارای انواع مختلفی است؛ زمانی که این انگل وارد بدن می‌شود، در ابتدا موجب ایجاد یک یا چندین زخم روی صورت و بدن می‌شود که بعد از گذشت مدتی این زخم با اسکار یا جوشگاه به وجود می‌آید اما تا آخر عمر روی پوست خواهد ماند.

وی افزود: برای درمان سالک می‌توان از ترکیبات خوراکی، تزریقی یا موضعی استفاده کرد ولی درمان تزریقی در داخل ضایعه از بهترین تکنیک درمان است که در این روش ترکیبات آنتی‌موال 5 ظرفیتی به نام آمپول گلوکانتیم در ناحیه زخم با فواصل مشخص در چندین نوبت تزریق می‌شود و این ماده موجب از بین رفتن انگل لیشمانیاز خواهد شد.

---

راه‌های پیشگیری از ابتلا به سالک

این برد تخصصی پوست مو تشریح کرد: برای پیشگیری از ابتلا به سالک، باید از روش‌هایی که پشه را از انسان دور نگه می‌دارد مانند استفاده از توری‌ها یا روش‌هایی که موجب مرگ لاور این پشه می‌شود، مانند خشک کردن برکه‌ها، ریختن لایه نازک از نفت روی برکه‌ها و آبگیرها، استفاده کرد؛ به این طریق چرخه رشد پشه و لاور از بین می‌رود.

محمد حسین فیض حداد دکترای تخصصی انگل شناسی  درباره بیماری سالک، اظهار کرد: سالک بیماری است که اغلب به نوع پوستی آن شناخته می‌شود؛ این بیماری به نوعی است که می‌تواند هم درون و هم بیرون بدن را گرفتار کند، نوع درونی آن مانند تهال، کبد و غدد لنفاوی را درگیر می‌کند.

این دکترای تخصصی انگل شناسی ادامه داد: سالک در اثر نیش پشه ماده خاکی از جنس لیشمانیاز به وجود می‌آید و باعث ایجاد 4 شکل تظاهرات کلینیکی می‌شود؛ این تظاهرات شامل لیشمانیاز پوستی، اخشایی و جلدی مخاطی ( که هم روی پوست و هم درون مخاط بدن را درگیر می‌کند ) و لیشمانیاز منتشر شده، است.

فیض حداد درباره سالک نوع اخشایی، گفت: سالک اخشایی نوع بیماری است که از یک کلمه هندی به اسم کالاآزا گرفته شده است؛ کالا به معنای سیاه و آزا به معنای بیماری است که از آن به بیماری سیاه یاد می‌شود؛ 90 درصد کودکان زیر 10 سال به کالاآزا مبتلا می‌شوند، این بیماری بیشتر در جاهایی که حیواناتی مانند سگ، روباه، گرگ و شغال هستند به وجود می‌آید.

---

وی افزود: وقتی حیوانات در محیطی وجود دارند این بیماری در طبیعت پخش می‌شود و به مرور افراد زیادی را مبتلا می‌کند؛ این بیماری بیشتر در عشایر دیده می‌شود که در استان‌های فارس، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان بیشتر شیوع دارد، در حال حاضر این بیماری در مشکین شهر هم گزارش شده است.

این دکترای تخصصی انگل شناسی تصریح کرد:  این پس از  ورود به بدن با سلول‌های ایمنی برخورد می‌کند؛ یکی از این سلول‌های ایمنی به نام ماکروفاژ  انگل را به کبد، طحال، غدد لنفاوی پخش می‌کند و داخل این سلول‌ها به تعداد زیاد تکثیر پیدا می‌کند، جالب است بدانید که این انگل توسط سیستم ایمنی بدن از بین نمی‌رود.

فیض حداد با اشاره به اینکه سیر بیماری سالک در بدن کند است، گفت: باید این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد و به درمان آن اقدام کرد در غیر این صورت ممکن است مشکلات متعددی را برای فرد به وجود آورد؛ علائم اولیه این بیماری شامل تب‌های نامنظم، ضعف، تهوع و استفراغ است.

وی ادامه داد: اولین علامت وجود انگل این است که اندام بدن مانند کبد یا طحال بیش از اندازه بزرگ می‌شود و بعد از آن پوست بدن خشک و زبر می‌شود، فرد دچار کم‌خونی و لاغری خواهد شد و گاهی روی بدن لکه‌هایی ظاهر می‌شوند همچنین از نظر آزمایشگاهی تعداد گلبول‌های سفید کم می‌شوند و لنفوسیت‌ها زیاد و پلاکت خون کاهش می‌یابد در این صورت فرد دچار خونریزی داخلی می‌شود که گاهی این خونریزی در لثه‌ها هم دیده می‌شود.

---

این دکترای تخصصی انگل شناسی گفت: زمانی که سیستم ایمنی ضعیف شود، فرد در برابر هر عفونت دیگری که وارد بدنش شود مقاومت نمی‌کند و به آسانی بیمار می‌شود؛ خونریزی لثه و بینی باعث وخامت حال بیمار می‌شود و اگر به موقع این بیماری تشخیص داده نشود، فرد دچار مرگ خواهد شد. قابل ذکر است در بسیاری از مکان‌ها تشخیص این بیماری سخت است و نمی‌توان بیمار را پیدا و اقدام به درمان کرد.

چگونه می‌توان از سالک پیشگیری کرد؟

فیض حداد درباره راه‌های پیشگیری از بروز بیماری سالک، گفت: اگر سگ آلوده‌ای دیدیم یا باید آن را درمان یا معدوم کنیم، اگر افراد به مناطقی می‌روند که در محیط آزاد است از پشه‌بند استفاده کنند یا اگر در اماکنی هستند که پشه خاکی وجود دارد، باید از محل ورود خانه مانند پنجره‌ها و درب‌های ورودی محافظت شود همچنین از دورکننده حشرات استفاده شود.

وی یادآوری کرد: استفاده از حشره کش را در مناطقی که پشه خاکی وجود دارد نباید فراموش کرد تا این پشه رشد نکند لذا باید با محل زندگی پشه‌ها مبارزه کرد همچنین یکی دیگر از راه‌های پیشگیری استفاده از واکسن است.

عامل انتقال بیماری سالک، در هنگام غروب و اوایل شب فعالیت می کند

بیماری سالک یک بیماری پوستی مشترک بین انسان و حیوان است که به همراه نیش پشه خاکی به انسان سالم منتقل می شود و پشه خاکی معمولا در هنگام غروب و ساعات ابتدایی شب فعالیت می کند.

  به نقل از وب دا، کارشناس بیماری های شبکه بهداشت و درمان شهرستان بهمئی افزود: عامل بیماری سالک انگلی به نام " لشمانیا" است که در برخی سلول های پوست تکثیر یافته و زخم های آن در انواع متفاوتی مانند خشک (نوع شهری) و مرطوب (نوع روستایی) بروز می یابد.

 
عابد توفیقیان در رابطه با چگونگی انتقال این بیماری اظهار کرد: پس از مکیدن خون انسان، سگ و جوندگان آلوده به لشمانیا، این انگل در بدن او تکثیر یافته و خطر انتقال بیماری به بدن افراد سالم به وجود می آید.
 
وی افزود: پشه خاکی اندازه ای قریب به دو تا 3 میلیمتر داشته، موقع نشستن بال های خود را به شکل عدد هفت نگه می دارد و به صورت جهشی پرواز می کند.
 
این کارشناس ابراز کرد: این حشره در طول روز در پناهگاه های گرم، تاریک و مرطوب مانند شکاف های عمیق دیوارها، اماکن مخروبه و متروکه، اسطبل ها، اطراف توده های زباله و کودهای حیوانی، لانه جوندگان، کنده درختان و پشت لوازم ثابت منزل مانند کمد و قاب عکس استراحت کرده و تخم ریزی می کند.
 
وی ادامه داد: این بیماری از انسان به انسان، حیوان به حیوان و حیوان به انسان یا بالعکس انتقال یافته و تماس جنسی، انتقال خون، از جفت به صورت مارزادی، آلودگی مخاط چشم، زخم های باز و مخاط بینی انسان و حیوان مبتلا نیز از دیگر راه های شناخته شده این بیماری هستند.
 
توفیقیان با بیان اینکه یکی از مهم ترین راه های پیشگیری در این زمینه، جلوگیری از ورود آن به محل زندگی است، تصریح کرد: خوابیدن در پشه بند، پوشاندن قسمت های باز بدن، نصب توری فلزی با منافذ ریز برای درها و پنجره ها، محافظت از زخم های سالک و پوشانیدن آن با گازهای استریل، مبارزه با جوندگان و سگ های ولگرد از جمله اقدامات پیشگیرانه در زمینه بیماری سالک است.
 

وی یادآور شد: گردآوری و دفع زباله بهداشتی با استفاده از سطل درب دار، بهسازی محیط، تخریب اماکن متروکه و دوری از محل هایی که خطر وجود پشه خاکی پیش بینی می شود، خصوصا در همگام غروب و اوایل شب از جمله راه های مقابله با این بیماری است./عط

نگرانی مردم بابت سالک بی‌مورد‌ است/سالک درمان قطعی دارد

خامسی گفت: مردم اصلا نباید نگران سالک باشند چرا که هم درمان قطعی برای آن وجود دارد و هم واگیردار نیست.

علی خامسی متخصص اورولوژیست ، گفت: پس از اعلام خبر شیوع بیماری سالک توسط وزیر محترم بهداشت مردم نگران این مسئله شدند.

وی افزود: سالک یک بیماری پوستی مشترک بین انسان و حیوان از جمله جوندگان است، که از طریق نیش پشه آلوده به انگل به انسان سالم منتقل می‌شود که در ایران با نام‌های پشه خاکی و پشه کوری شناخته می‌شود. از مشخصات ظاهری آن هم می‌توان به کوچک بودن آن اشاره کرد، همچنین زمانی که می‌نشینید حالت هفت به خود می‌گیرد.

معاون مرکز آموزش و پژوهش بیمای‌های پوست و جزام اذعان داشت: این عارضه پوستی ابتدا به صورت یک جوش سفت و غیر چرکی بروز می‌کند سپس فرد بعد از دو تا سه هفته متوجه بهبود نیافتن آن می‌شود در این صورت باید حتماً به پزشک مراجعه کرد.

خامسی گفت: افرادی که به استان‌هایی سفر داشتند که سالک در آن‌ها دیده شده بود باید بیشتر مراقب تغییرات پوستی خود باشند، چرا که دوره پنهان شدن این بیماری در بین 8 تا 15 ماه است.

این متخصص اورولوژیست در پایان گفت: سالک در چین، سوریه، عراق و عربستان شایع است. اما در ایران سالیانه حدود بیست هزار مورد گزارش می‌شود که 3 هزار مورد آن مربوط به استان فارس است. بر خلاف تصور مردم سالک واگیردار نیست و درمان قطعی برای آن وجود دارد. 

مبتلایان به سالک از مصرف داروها و روش‌های زالو درمانی خودداری کنند

عضو مرکزتحقیقات بیماری‌های پوست و سالک دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد توصیه کرد: که مبتلایان به سالک، برای درمان بیماری خود، از مصرف داروها و روش‌هایی مانند زالودرمانی و... که به عنوان طب سنتی و از سوی برخی افراد غیرمتخصص و غیرمتعهد صورت می‌گیرد، بطور جد خودداری کنند.

، دکتر وحید مشایخی درباره این که «عامل بروز بیماری سالک چیست و آیا قابل سرایت است؟»، گفت: سالک، بیماری عفونی مزمن پوست است که انگل تک سلولی از جنس لیشمانیا موجب بروز آن می‌شود و پشه خاکی به  پوست انسان تلقیح می‌کند اما امکان انتقال بیماری بطورمستقیم از یک فرد به فرد دیگر وجود ندارد.

وی در عین حال خاطرنشان کرد :که پشه‌ها می‌توانند بیماری سالک را بین انسانها و بین انسان و حیوانات منتقل کنند و موجب تداوم و گسترش بیماری در جامعه شوند.

علایم سالک بین 2 هفته تا 2 ماه پس از گزش ظاهر می‌شود

این متخصص پوست و مو درباره این که «پشه بیشتر چه زمان‌هایی گزش می‌کند؟»، اظهار کرد: اغلب موارد گزش هنگام شب و بعد از غروب آفتاب اتفاق می‌افتد، یعنی زمانی که پشه‌ها از استراحتگاه خود خارج شده‌اند و برای تغذیه از خون انسان به پوست حمله می‌کنند و این درحالیست که علایم بیماری، بسیار آهسته و بین 2 هفته تا 2 ماه پس از گزش ظاهر می‌شود.

دکتر مشایخی با بیان این که «در شب‌های گرم تابستان که پوشش هنگام خواب کمتر است؛ هر جایی از بدن ممکن است گزیده و مبتلا شود و بیشترین زمان فعالیت پشه‌ها، فصل تابستان است»، درباره علایم سالک گفت:دانه‌های قرمز بنفش رنگ که رشد تدریجی دارند و بعضا قسمت مرکزی آنها زخمی می‌شود و کروت و کبره می‌بندد؛ ضایعات پوستی اغلب در صورت یا دست و ساعد و یا پشت پاها است؛ یعنی نقاطی که برای گزش در دسترس پشه‌ها است.

با درمان‌های استاندارد بیش از 80 درصد موارد بیماری سالک بهبود می‌یابد

وی در رابطه با «درمان سالک و این که چند درصد درمان‌ها، جواب می‌دهد؟»، تصریح کرد: ضایعات سالک بطورمعمول در 80 تا 90 درصد موارد با بجا گذاشتن اسکار ( رد زخم ) طی 6 تا 12 ماه به آهستگی از سوی سیستم ایمنی و ترمیم بدن بهبود می‌یابند. با درمان‌های استاندارد بیش از 80 درصد موارد بیماری بهبود می‌یابد و طول دوره درمان بسته به روش درمانی بین 20 روز تا 2 ماه است.

به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد، درمان طبی با داروها و روش‌های استاندارد شده می‌تواند دوره بیماری را کوتاه کند، عوارض وجود یک زخم مزمن در سطح پوست و میزان اسکار را کاهش دهد و مهمتر این که امکان انتقال و تداوم بیماری را در جامعه کمتر کند.

دو اقدام اساسی برای کنترل بیماری سالک وجود دارد

دکتر مشایخی درباره راهکارهای پیشگیرانه از ابتلا به سالک، اظهار کرد: دو اقدام اساسی برای کنترل بیماری شامل از بین بردن محیط زندگی پشه و جلوگیری از گزش با انتخاب محیط مناسب خواب (توری بر پنجره‌ها و پشه‌بندها) و پوشش سطح پوست است.