علمی-آموزشی-ریاضیات
این وبلاگ مطالب علمی-آموزشی-ریاضیات متوسطه اول و دوم و ریاضی دانشگاه را شامل می شود
علمی-آموزشی-ریاضیات
این وبلاگ مطالب علمی-آموزشی-ریاضیات متوسطه اول و دوم و ریاضی دانشگاه را شامل می شود
آشنایی با چند نوشیدنی سرشار از آهن
کم‌خونی فقر آهن یکی از مشکلات شایع به‌خصوص در بانوان و کودکان است که تغذیه صحیح و گنجاندن منابع آهن در رژیم غذایی روزانه میتواند تاثیر خوبی در پیشگیری از این مشکل داشته باشد. در ادامه به معرفی برخی اسموتی های آهن دار می پردازیم.
اسموتی اسفناج
این اسموتی علاوه بر کمک به تامین آهن، نقش مهمی در تامین دیگر ویتامین‌ها و موادمعدنی ضروری دارد. اسموتی اسفناج همچنین سرشار از فیبرها، پروتئین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های مختلف است که برای سلامت عمومی ضروری هستند. برای تهیه اسموتی اسفناج چند برگ اسفناج تازه را با یک موز، مقداری شیر بادام و کمی عسل در مخلوط‌کن بریزید. افزودن چند خرما نیز به غلظت اسموتی و طعم دلچسب‌تر آن کمک می‌کند. این نوشیدنی ویتامینه برای تحریک سطح انرژی بدن در طول روز عالی است و در پیشگیری از کمبود آهن نیز تاثیر خوبی دارد.
اسموتی چغندر
چغندر یکی از سبزیجات بسیار مغذی است زیرا مقدار فراوانی آهن، منیزیوم و فولات دارد که نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی خواهند داشت. نوشیدن منظم یک لیوان آب چغندر تازه میتواند در افزایش دریافت آهن موثر باشد و از طرفی بخش مهمی از ویتامین‌ها و املاح ضروری برای عملکرد مطلوب بدن را نیز تامین می‌کند. برای تهیه این اسموتی، مقداری چغندر را با هویج و در صورت تمایل سیب در مخلوط‌کن بریزید. کمی آب یا شیرنارگیل نیز اضافه کرده و این نوشیدنی را میل کنید.
آب سیب
آب سیب یکی از بهترین نوشیدنی‌های سرشار از آهن است که به تقویت سلامت و پیشگیری از کمبودهای غذایی از جمله آهن کمک می‌کند. آب سیب همچنین سرشار از دیگر ویتامین‌ها و موادمعدنی مانند ویتامینC و پتاسیم است که در بهبود سلامت عمومی بدن تاثیرگذار است.
منبع: خبرآنلاین
اگر دختر یا پسر مجردتان با شما زندگی می کند، این توصیه ها را بخوانید
فرزندانی که به دلایل مختلف در سن ازدواج هستند یا سن مناسب ازدواج را رد کرده‌اند و در حالی‌که اغلب به بلوغ کامل، استقلال فکری و مالی هم رسیده‌اند، اما در کنار والدین زندگی می‌کنند. در بیشتر موارد این همنشینی مشکلات و تعارض‌هایی بین فرزندان و والدین به وجود می‌آورد که موجب برهم خوردن آرامش در خانواده و بی‌حرمتی‌ها می‌شود. مطابق آمار یک پژوهش رسمی در سال ۱۳۹۹، ۵/۳۸ درصد از مردان و ۶/۳۳ درصد از زنان در گروه سنی ۲۵ تا ۳۴سال با والدین خود زندگی می‌کردند (منبع خبر: عصرایران) به‌همین بهانه می‌خواهیم توصیه‌هایی به جوانان مجرد بالای ۲۵ سال برای تعامل بهتر با والدین و همچنین توصیه‌هایی به والدین برای درک‌متقابل فرزندان مجرد داشته باشیم.
بیشتربخوانید
۳ توصیه به والدین برای تعامل بهتر با فرزند مجرد
در این جا با دو گروه انسان بالغ مواجه هستیم یعنی والدین و فرزند بالای 25 سال که هرکدام قطعا سبک و دیدگاه متفاوتی در زندگی دارند. در واقع فرزندان در شرایطی هستند که توانایی مراقبت کامل از خود و زندگی‌شان را دارند اما والدین به دلیل ازدواج نکردن آن‌ها و حضورشان در محیط خانه مانند کودک با آن‌ها رفتار می‌کنند که در واقع منشأ اصلی چالش‌هایی بین آن‌ها می‌شود. اما چند
توصیه به والدین:
وارد
حریم‌خصوصی فرزند نشوید| معمولا به‌طور ناخودآگاه، بعضی والدین مدام وارد
حریم‌شخصی و مستقل فرزند خود می شوند و اجازه گرفتن هیچ تصمیمی را به او
نمی‌دهند. این اتفاق باعث ایجاد تعارض‌های زیادی می‌شود و مدیریت‌نکردن
اختلاف سلیقه و نظرات متضاد، دردسرساز خواهد شد. داشتن حریم و مرز در زندگی
بسیار مهم است. این که در خانواده هر فردی اتاق و فضای کاری خودش را داشته
باشد و والدین هم به این مرزبندی سالم فرزندان خود احترام بگذارند و
بدانند که فرزند آن‌ها دیگر به بلوغ کامل رسیده و نیاز دارد حریم‌خصوصی در
خانواده برای او رعایت شود.
اجازه دهید صلاح زندگی‌اش را انتخاب کند| در اغلب موارد دختر و پسر صلاح زندگی خود را یک چیز می‌دانند اما والدین معتقدند که فرزندشان توانایی تصمیم‌گیری درست را ندارد و صلاح خودش را نمی‌داند و همین اختلاف نظر نسلی باعث کشمکش‌های فراوانی بین دو طرف می‌شود. البته باید یک نظارت کلی روی رفتارهای فرزندتان در هر سن و سالی داشته باشید اما دخالت در تمام تصمیم‌هایش، توصیه نمی‌شود.
تحقیر به دلیل مجرد ماندن، ممنوع| بسیاری از گلایه‌های دختران و پسران مجرد این است که کوچک‌ترین حرکات ما در منزل توسط والدین کنترل می‌شود. والدین دقت داشته باشند این نظارت و کنترل بیش از حد در این سن به فرزندان حس نداشتن اعتماد به نفس و ناکافی بودن می‌دهد. همچنین مقایسه‌کردن فرزندان از جانب والدین معضلی است که معمولا در خانواده‌ها بسیار دیده می‌شود؛ جملات مضری مانند: «دختر فلانی ازدواج کرد، تو بی‌خیال زندگی هستی» یا «دیدی پسر فلانی ازدواج کرد، بچه‌دار شد و تو هنوز مجردی» و .... این موضوع را در نظر بگیرید که دختر و پسر شما به هر دلیلی تاکنون نتوانسته‌اند ازدواج کنند، تحقیر و مقایسه، اعتماد به نفس آن‌ها را متزلزل می‌کند و همین‌طور باعث می‌شود که آن‌ها دیگر هیچ‌وقت حتی به ازدواج فکر نکنند.
۴ توصیه به فرزندان مجرد برای تعامل بهتر با والدین
به جای بحث وارد مذاکره شوید| معمولا اختلاف‌نظر بین فرزندان و والدین وجود دارد. سعی کنید به جای کشمکش و مشاجره در باره مسائل و حریم‌خصوصی تان به طور محترمانه با آن‌ها وارد مذاکره شوید. این که چه برنامه‌هایی دارید، چه ساعت‌هایی باید کار کنید و تمام امور شخصی خود را حتی یک بار کافی است برای آن‌ها کامل توضیح دهید. بیشتر والدین به دلیل نگرانی و دلواپسی شاید سوال‌های زیادی را مطرح کنند، به جای مشاجره برای آن‌ها شرایط و برنامه‌های خود را توضیح دهید.
از مشورت با والدین غافل نشوید| در باره تصمیمات مهم زندگی بهتر است که حتما با والدین خود مشورت کنید، حتی اگر به بلوغ کافی هم رسیده باشید ، از تجربه و مشورت والدین نباید غافل شد. قطعا در درجه اول این کار نوعی احترام به آن‌هاست و این که می‌توانید از تجربیات گذشته آن‌ها هم استفاده کنید حتی اگر در مسیر کاری و تحصیلی خودتان تمام تجربیات لازم را داشته باشید.
از توقعات و غرور بی‌جا بکاهید| دقت داشته باشید اصول زندگی در خانه پدری به طور طبیعی برخی از نظارت‌ها را به دنبال دارد. این که مجرد هستید و باید راحت باشید و همه به فکر شما باشند و از کارهای شما ایراد نگیرند، یک مشت تعارف الکی و انتظار غیرمعقولانه است. قطعا باید چارچوب و شرایط خانواده را در نظر بگیرید و به عقاید و نظرات آن‌ها احترام بگذارید. راحت بودن یک بحث است، امنیت و آرامش در خانه بحثی دیگر.
فرصت تشکیل خانواده را ایجاد کنید| تعیین زمان خاصی برای ازدواج قطعا کار درستی نیست و پیچیدن یک نسخه برای همه کار اشتباهی است. سعی کنید در فرصت مناسب و با همراهی خانواده، شخصی را که میزان تفاهم و تناسبش با شخص شما همخوانی دارد، برای ازدواج انتخاب کنید. تشکیل خانواده قطعا آرزوی والدین شماست پس در صورت امکان به آن فکر و برایش برنامه‌ریزی کنید.
منبع: خبر آنلاین
نشانه‌های فقر مواد مغذی در بدن چیست؟
بسیاری از ما کاملاً از این مشکل ناآگاه هستیم. پزشکان می‌گویند دلیل این بی‌توجهی این است که علائم فقر ریزمغذی‌ها را میتوان به‌راحتی نادیده گرفت یا به سایر مشکلات سلامتی بی‌ضررتر مرتبط کرد.
در ادامه به چند مورد از این علائم خواهیم پرداخت.
خستگی
خستگی توسط پزشکان یکی از شایع‌ترین شکایات در نتیجه ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها محسوب می‌شود، اما خستگی میتواند همچنین به‌دلیل شیوع کمبود آهن در بسیاری از افراد باشد. آهن یک ماده معدنی حیاتی برای تولید هموگلوبین در بدن است؛ ماده‌ای در خون که اکسیژن را به سراسر بدن حمل می‌کند.
یک فرد دچار کمبود آهن ممکن است احساس خستگی کند، زیرا بدنش اکسیژن کافی را از طریق گردش خون دریافت نمی‌کند. متخصصان اضافه‌کردن غذا‌های غنی از آهن مانند گوشت گاو، گوشت بره، مرغ، اسفناج، کلم بروکلی، توت‌فرنگی و هندوانه به رژیم غذایی را توصیه می‌کنند.
شوره سر
یکی از دلایل شوره سر، خشکی مو‌ها است. تقویت گردش خون در پوست سر توسط ویتامین B ۳ میتواند از خشکی پوست سر جلوگیری کند. روی نیز میتواند سلول‌های پوست سر را شاداب و سالم نگه دارد و از ریزش آن جلوگیری می‌کند. روی در گوشت، آجیل، دانه‌ها و بسیاری از سبزیجات وجود دارد.
ضربان قلب نامنظم
مشکلات مختلفی در سیستم گردش خون میتواند باعث ضربان قلب نامنظم شود. اما کمبودهای غذایی اغلب نادیده گرفته میشوند. کلسیم برای گردش خون در بدن بسیار مهم است و به تنظیم سیگنال‌های الکتریکی که باعث ضربان قلب می‌شود، کمک می‌کند. کمبود کلسیم میتواند به توانایی بدن در پمپاژ خون آسیب برساند و منجر به ضربان قلب نامنظم شود.
شب‌کوری
عدم توانایی دیدن در تاریکی میتواند نشانه کمبود مواد مغذی باشد. شب‌کوری وضعیتی است که در آن فرد در اتاق‌هایی که نور کافی ندارند، مشکل بینایی دارد. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که چشم‌های فرد به‌درستی با تغییرات نور محیط سازگاری پیدا نکنند و میتواند ناشی از کمبود پروتئین رودوپسین باشد که توسط چشم تولید می‌شود؛ فرآیندی که در آن ویتامین A نیز نقش مهمی دارد.
این پروتئین برای کنترل حساسیت چشم در برابر نور حیاتی است و به آن اجازه می‌دهد تا خود را در محیط‌های کم نور تنظیم کند. ویتامین A در سبزیجات برگ سبز، فلفل، ماهی و محصولات لبنی رایج است.
انگشتان بی‌حس
هیپوکلسمی که به‌عنوان کمبود شدید کلسیم نیز شناخته می‌شود، میتواند باعث شود که فرد احساس بی‌حسی و گزگز در انگشتان خود کند. هنگامی که یک فرد از سطح خطرناک کلسیم پایین رنج می‌برد، اعصاب محیطی ممکن است شروع به از دست‌دادن برخی از عملکرد‌های خود کنند.
سوزش دهان
سندرم سوزش دهان وضعیتی است که در آن زبان و سقف دهان فرد شروع به احساس سوزش می‌کند. از جمله علل مختلف این بیماری، کمبود روی، ویتامین b ۱۲ و آهن است.
منبع: دیلی میل
نکات مهم درمورد مصرف اسفناج از دید طب سنتی
علی رغم میزان آهن بالای اسفناج، جذب آن در بدن بسیار کم است و حتی گاهی باعث کاهش میزان آهن بدن می‌گردد. اسفناج گیاهی است علفی و بوته‌ای که برگ‌های مثلثی شکل با دمبرگی شیار دار اطراف ساقه قرار گرفته اند.
ریشه کلمه Sipnach از کلمه فارسی آسپاناخ به معنی "دست سبز خشن" گرفته شده است. این گیاه دارای خاصیت غذایی بالایی بوده غنی از ترکیبات آنتی اکسیدان است. این گیاه حاوی انواع ویتامین‌های A,C, E,B و املاح منگنز، منیزیوم، مس، آهن، کلسیم، پتاسیم، روی، فسفر، سلنیم، اسید‌های چرب و امگا ۳ است. اخیرا ترکیبات جدیدی به نام روبیس کولین در اسفناج گزارش شده است که منبع فولیک اسید یا ویتامین B۹ می‌باشند. اسفناج منبعی سرشار از آهن است.
انجمن کشاورزی آمریکا نشان داده است که در ۱۸۰ گرم اسفناج پخته ۴۳/۶ میلی گرم آهن وجود دارد درحالی که یک همبرگر آماده حداکثر حاوی ۴۲/۴ میلی گرم آهن است. اما نکته حائز اهمیت این است که ارزش غذایی آهن به جذب آن است.
آهن به دو صورت وارد بدن می‌شود: آهن قابل جذب و آهن غیر قابل جذب. در صورتی که منابع آهن همراه ویتامین C و یا فیبر و الیاف گیاهی مصرف شوند جذب آن افزایش می‌یابد.
از آنجاکه اسفناج حاوی مقدار زیادی اگزالات است با آهن تولید اگزالات آهن نموده باعث جلوگیری از جذب آهن در بدن می‌شود. حتی در مطالعاتی نشان داده شده است که مقدار زیاد اگزالات حتی آهن بدن را کاهش می‌دهد.
همچنین میزان اگزالات زیاد میتواند باعث ایجاد سنگ کلیه گردد. این اگزالات با کلسیم موجود در اسفناج نیز تولید اگزالات کلسیم کرده باعث کاهش جذب کلسیم می‌گردد و علیرغم بالا بودن درصد کلسیم این گیاه بدن حدود ۵ درصد آن را میتواند جذب کند.
اسفناج نباید به کودکان زیر چهار ماه داده شود همچنین نگهداری طولانی مدت آن چه به صورت تازه و چه به صورت پخته شده باعث تبدیل نیترات‌های موجود در آن به نیتریت شده که مضر است.
آبله میمونی خطرناک است؟
--
گفته بودم چو بیایی غم دل با تو بگویم...
به دنیایی که مردانش عصا از کور می دزدند....من از خوش باوری آنجا،محبت جستجو کردم
ولی افسوس که در سایه خوبان رندان نامردان هم هستند----
--
در روزهای اخیر خبر شیوع مواردی از آبله میمونی در ١٢ کشور دنیا برخی نگرانی‌ها را به دنبال داشته است.
حسن رودگری معاون پژوهشی سازمان نظام پزشکی در گفت‌وگویی به سوالاتی درباره آبله میمونی پاسخ داد.
آبله میمونی چیست و چگونه کشف شد؟
رودگری: در آبله میمونی یا Monkeypox (مانکی پاکس) اولین بار در سال ۱۹۵۸ در دو گروه از میمون‌های یک مرکز تحقیقاتی گزارش شد و اولین گزارش شیوع انسانی به عنوان یک بیماری زونوتیک حدود ۵۲ سال پیش در جمهوری کنگو بود و بعد از آن فقط در برخی کشورهای آفریقای غربی گزارش شد و البته موارد تک گیر که در اثر مسافرت بود؛ در کشورهای آمریکا، انگلستان، اسرائیل و سنگاپور نیز دیده شده بود.
آبله میمونی توسط یک ویروس با DNA دو رشته ایی که به خانواده اورتوپاکس ویروس‌ها تعلق دارد ایجاد می‌شود. از لحاظ ژنتیکی دو نوع ویروس مانکی پاکس آفریقای مرکزی (کنگویی) و غرب آفریقا وجود دارد که نوع کنگویی بیماری خطرناکتر، شدیدتر و با قدرت سرایت و گسترش بیشتری همراه است. در حال حاضر هنوز محل ذخیره طبیعی (natural reservoir) آن ناشناخته باقی مانده است، هرچند میمون‌ها و برخی جوندگان فعلا متهم محسوب میشوند.
آبله میمونی در هفته‌های اخیر در کدام کشورهای جهان گزارش شده است.؟
رودگرى فعلا سازمان جهانی بهداشت گزارشی از موارد تایید شده از آبله میمونی در ۱۲ کشور از جمله آمریکا، استرالیا، کانادا و ۹ کشور اروپایی شامل انگلستان، اسپانیا، پرتغال، آلمان، بلژیک، فرانسه، هلند، ایتالیا و سوئد دارد، در حالی که ۵۰ مورد مشکوک دیگر هم در حال بررسی هستند.
البته با گذشت موارد اروپایی از عدد ۱۰۰ روز گذشته WHO تقاصای نشست فوری در بخش اروپایی خود نمود تا وصعیت را بررسی و سپس اعلام موضع کند، هرچند اخطار لازم را برای آمادگی کشورهای درگیر و یا در معرض داده است.
طبق نظر NHS انگلستان که فعلا بیش از ۲۰ مورد تایید شده از بیماری را دارد، به لحاظ بالینی مانکی پاکس یک بیماری خفیف تا متوسط است که اکثر مبتلایان ظرف چهار هفته بهبود می‌یابند و انتقال بین افراد به راحتی نیست و گسترش عمومی آن (به نحوی که کرونا بوده) نامحتمل است، هرچند علت پیدایش مجدد این بیماری پس از چند دهه در کشورهای غیرآفریقای غربی و مرکزی هنوز ناشناخته است، ولی ممکن است دلیل آن تغییر ژنتیکی در ویروس باشد.
به نظر می‌رسد؛ قدرت سرایت آن هم به نسبت ویروس نسل قبلی بیشتر شده است. به هر حال مدیر بخش اروپایی WHO اخطار داد که با رسیدن فصل گرما و بازگشت مسافرت‌ها، تجمعات و خیل توریست‌ها بعد از پایان دوران قرنطینه‌های پاندمی کرونا در تابستان پیش رو، خطر انتقال آبله میمونی بیشتر می‌شود.
علایم آبله میمونی را توضیح دهید.
معاون پژوهشی سازمان نظام پزشکی : علایم آبله میمونی در انسان شبیه یا خفیف‌تر از بیماری آبله (که تا این لحظه ریشه کن شده تلقی می‌شود) است و دوره حمله (invasion) صفر تا ۵ روز برای آن ذکر شده که با تب، سردرد، درد عضلانی، درد کمر، لرز و احساس خستگی شدید شروع می‌شود.
تنها فرق علامتی مانکی پاکس با آبله و سایر بیماری‌ها با ظاهر مشابه در این است که میتواند غدد لنفاوی را درگیر و متورم کند (لنفادنوپاتی)، در حالی که آبله، آبله مرغان و یا سرخک این کار را نمی‌کنند. دوره کمون (فاصله آلودگی فرد تا اولین علامت) در حدود ۶ تا ۱۴ روز است، اما ۵ تا ۲۱ روز هم گزارش شده، لذا در صورت تماس قطعی با فرد مبتلا باید دوره قرنطینه را حتی تا ۲۱ روز رعایت کرد.
ظرف ۱ تا ۳ روز (گاهی بیشتر) بعد از تب، بیمار بثورات پوستی (آبله ایی) بر روی صورت (۹۵٪ موارد) و سپس سایر قسمت‌های بدن از جمله ۷۵٪ موارد بر روی کف دست و پا‌ها خواهد داشت. مخاط دهان در ۷۰٪ موارد، تماس جنسی در ۳۰٪ موارد و ملتحمه و قرنیه چشم در ۲۰٪ موارد مبتلا میشوند. جهت اطلاع پزشکان و کادر درمان و بهداشت، مراحل ظاهری بثورات به ترتیب شامل ظهور ماکول، پاپول، وزیکول، پوستول و زخم دلمه بسته (scabs) است، ابتلای غدد لنفاوی هم از شاخصه‌های افتراق آن با آبله و سرخک و آبله مرغان است.
راه تشخیص آبله میمونی چگونه است؟
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی: دقیق‌ترین و قطعی‌ترین روش تشخیص از راه تهیه نمونه از تاول پوستی (از سطح ضایعه و یا مایع وزیکول و پوستول و یا از کبره خشک) و با رعایت ایمنی حداکثری توسط پرسنل و از طریق انجام تست PCR در آزمایشگاه می‌باشد. به دلیل ویرمی (ویروس در خون) سریعا گذرا، نمونه خون محیطی ارزش چندانی برای تشخیص ندارد.
باید توجه داشت که کلیه ویروس‌های اورتوپاکس عکس العمل متقابل سرولوژیک (cross reaction) دارند، لذا تست‌های مبتنی بر آنتی ژن و آنتی بادی ارزش تشخیصی اختصاصی چندانی ندارند.
آبله میمونی میتواند خطرناک باشد و این بیماری چقدر مرگبار است؟
رودگری: هرچند بیماری خودمحدود شونده است؛ اما ممکن است موارد شدید که معمولا در کودکان اتفاق می‌افتد، پیش آید که بستگی به دوز اولیه آلودگی (viral load) و شرایط سلامت کودک دارد و البته وجود بیماری زمینه ای به خصوص نقص ایمنی میتواند وخامت اوضاع را به دنبال داشته باشد.
از عوارض ثانویه ابتلا به آبله میمونی میتوان از عفونت‌های ثانویه دیگر، برونکوپنومونی (ذات الریه)، عفونت خون (سپسیس)، عفونت مغز (آنسفالیت) و عفونت قرنیه با احتمال از دست دادن بینایی نام برد.
دوره بیماری بین ۲ تا ۴ هفته است و میزان مرگ و میر در برخی منابع قدیمی‌تر یک در هر ۱۰ مورد مبتلا (۱۰٪) ذکر شده، اما WHO به ۶-۳٪ اعتقاد دارد. باید توجه داشت کشندگی بیماری آبله ۳۰ درصد بوده است.
راه‌های پیشگیری ابتلا به آبله میمونی چیست؟
رودگری: راه‌های پیشگیری عبارت است از پرهیز از تماس با حیوانات و یا جسد آن‌ها که احتمالا محل ذخیره طبیعی هستند، پرهیز از تماس با اشیا بخصوص محل قرارگیری و بستر حیوان یا فرد مبتلا، ایزوله کردن فرد مبتلا، شستشوی مکرر دست‌ها با آب و صابون یا الکل و همچنبن استفاده از لباس‌های محافظ برای کادر درمان که در تماس با مبتلایان هستند.
البته واکسن JYNNEOS که با نام‌های ایموامیون و ایموانکس موجودند در آمریکا برای پیشگیری از آبله میمونی برای افراد در معرض قرار دارند؛ استفاده می‌شود.
راه انتقال آبله میمونی چیست؟
رودگری: انتقال ویروس توسط تماس مستقیم انسان با حیوان، با انسان یا با اشیا آلوده به ویروس است. ویروس از طریق پوست آسیب دیده (حتی ضایعات میکروسکوپیک)، تنفس هوای آلوده به ذرات حاوی ویروس و یا ترشحات مخاطی (چشم، بینی یا دهان) منتقل می‌شود، هرچند انتقال حیوان به انسان میتواند از طریق گاز گرفتگی، خراشیدگی ناخن حیوان، تماس با گوشت حیوان مبتلا حین آماده سازی گوشت یا تماس با هر قسمت از بدن و یا محل زندکی و بستر حیوان صورت پذیرد. در ضمن، چون انتقال تنفسی از طریق ذرات درشت تنفسی است نیازمند تماس چهره به چهره نزدیک و طولانی است.
درباره درمان آبله میمونی توضیح دهید.
رودگری: همانند بسیاری از بیماری‌های ویروسی دیگر، درمان قطعی برای آبله میمونی وجود ندارد، هرچند واکسن، دارو‌های ضد ویروسی و واکسنیا ایمون گلوبولین Vaccina Immune Globulin (VIG) هم اکنون در کشور‌هایی مثل آمریکا برای پیشگیری و درمان شدت بیماری در دسترس است.
اخباری درباره خرید واکسن آبله میمونی از آمریکا منتشر شده است، آیا این بیماری قابل با واکسن است؟
رودگری: واکسن آبله، Cidofovir و ST-۲۴۶ و همچنین VIG می‌توانند برای کنترل انتقال عمومی یا اپیدمی آبله میمونی به کار روند؛ البته واکسن JYNEOS که برای آبله میمونی از FDA مجوز گرفته میتواند برای آبله هم استفاده شود. مطالعات قبلی حاکی از اثرگذاری ۸۵ درصدی واکسن آبله بر علیه مانکی پاکس است. محققان معتقدند حتی تزریق واکسن پس از تماس هم میتواند از بیماری پیشگیری کند یا از شدت آن بکاهد.
واکسن دیگری که مجوز گرفته به نام ACAM۲۰۰۰ از نوع ویروس زنده بوده و در افراد بالای ۱۸ سال هم برای آبله و هم آبله میمونی کاربرد دارد.
واکسن ترقیق شده واکسینیا وایروس (سویه آنکارا) نیز در سال ۲۰۱۹ برای مانکی پاکس تایید شد که شامل دو دوز است، اما چندان در دسترس نیست.
مطالعات حیوانی حاکی از اثرگذاری ST-۲۴۶ برای درمان بیماری‌های ناشی از اپیدمی ویروس‌های اورتوپوکس است.
در اروپا EMA داروی تکوویریمات Tecovirimat را که ابتدا برای آبله مرغان بود را برای درمان مانکی پاکس تایید کرده است.
باید دقت کرد که VIG که برای درمان عوارض آبله میمونی به کار میرود در آبله اثر ندارد و هنوز فایده آن برای موارد شدید اثبات نشده است، اما میتواند بعنوان پیشگیری در افرادی که در تماس با آلودگی قرار گرفتند به کار رود.
در حال حاضر انگلستان مشغول ایجاد ذخیره واکسن برای احتمال گسترش این بیماری است و اسپانیا نیز هزاران دوز واکسن مانکی پاکس خریداری کرده است.
در شرایط کنونی برای مقابله با آبله میمونی باید چه اقداماتی در ایران انجام شود؟
رودگری: نتیجه می‌گیریم هرچند برخلاف جو وحشت ناشی از تمرکز خبرگزاری‌ها بر این بیماری، در حال حاضر تا اعلام رسمی WHO جای نگرانی شدید نیست و اکثر مردم به دلیل ترس باقی مانده از پاندمی کرونا نسبت به اخبار آبله میمونی (مانکی پاکس) حساسیت زیادی نشان می‌دهند؛ اما با توجه به اعلام نشست فوری WHO، دلیل نمی‌شود که هشیاری و آمادگی خود را حفظ نکنیم.
وزارت بهداشت می‌بایست سریعا نسبت به صدور دستورالعمل بالینی (گایدلاین) مربوط به آبله میمونی و آموزش کادر درمان که در صف اول برخورد احتمالی قرار دارند اقدام کند و دستور اکید برای تهیه نمونه توسط کادر درمان و بهداشت از موارد احتمالی (هرچند فعلا احتمال درگیری ایران کم است) برای ارسال به یک آزمایشگاه مرجع که بتواند این ویروس را به طریق PCR شناسایی کند، صادر نماید
در عین حال رسانه‌های رسمی برای کاهش وحشت عمومی و اطلاع رسانی درست با بهره گیری از اساتید متخصص بیماری‌های عفونی، ویروس شناسی و اپیدمیولوژی اقدام به تولید برنامه کنند تا از تشویش اذهان مردم و حتی گسترش نگرانی در بین کادر‌های درمان پیشگیری شود.
باید دانست هنوز اطلاعات ما در خصوص قدرت سرایت موارد جدید آبله میمونی و میزان خطر آن برای جهان تکمیل نیست؛ البته شواهد موجود احتمال افزایش قدرت انتقال در اثر تغییرات ژنتیکی در نسل قبلی این ویروس را مطرح می‌کند، ولی این فعلا تنها یک حدس است.
البته اپیدمیولوژیست‌ها بهتر می‌توانند توضیح دهند، اما آبله میمونی هرچند همانند کووید۱۹ یک بیماری ویروسی است، اما به دلیل سرعت انتقال بسیار پایین‌تر از راه تنفسی، در صورت رعایت موارد بهداشت تماسی، اگر هم اپیدمی‌های محدودی رخ دهد، قابل کنترل‌تر از کروناست و نباید با کووید۱۹ آن را یکسان دانست.
نهایتا اینکه ایجاد یک ذخیره کوچک از واکسن و دارو‌های مربوط میتواند یک تمهید مناسب برای موارد احتمالی در کشور باشد تا هم از شیوع و هم شدت بیماری در صورت بروز در یک منطقه یا جمعیت محدود، کاست. شناسایی و اقدام به موقع حتی در صورت ورود این ویروس میتواند امکان مهار آن را در منطقه ظهور بدهد.
مجددا تاکید می‌شود؛ آگاهی بخشی مناسب و موثر و به موقع به جامعه پزشکی و عموم مردم، مهمتربن اقدام دستگاه‌های مسول است. باید در صورت بروز حتی یک مورد از بیماری، آن را عقلانی بلافاصله پذیرفت و اعلام کرد تا همانند ورود کرونا، زمان طلایی ایجاد آمادگی از دست نرود، هرچند با شرایط فعلی و همچنین تردد کم خارجیان در ایران، امکان ورود و شیوع آن کمتر است، اما صفر نیست، لذا باید در فرودگاه‌ها و کلیه مبادی ورودی و مرزی کشور، قالب‌های مصور آموزشی در اختیار مرزداران هوایی، زمینی و دریایی گذاشته شود.