آرتریت یا آرتروز یا ورم مفاصل

آرتریت‌ روماتوئید عبارت‌ است‌ از یک‌ بیماری‌ طولانی‌ مدت‌ که‌ طی‌ آن‌ مفصل‌ به‌ همراه‌ عضلات‌، غشاهای‌ پوشاننده‌ و غضروف‌ متأثر می‌شوند.

مفصل قسمتی از بدن است که دو استخوان را به هم وصل می‌کند. عملکرد مفصل عبارت است از حرکت دادن قسمتی از بدن که متصل به استخوان می‌باشد. آرتروز به معنای التهاب یک یا چند مفصل می‌باشد. انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد. انواع مختلف از ساییدگی و پارگی غضروف‌ها (استئوآرتریت) تا التهاب مفاصل (آرتریت روماتوئید) که در نتیجه افزایش فعالیت سیستم ایمنی بدن و بیماری نقرس می‌باشد.

دلایل آرتروز بستگی به نوع آرتروز دارد. دلایل شامل آسیب (که منجر به استئوآرتریت)، عدم تعادل متابولیکی (مانند نقرس)، عوامل ارثی، عفونت باکتریایی و ویروسی و همچنین ضعف سیستم ایمنی بدن (مانند آرتریت روماتوئید) می‌باشد.

*نشانه‌ها و علائم آرتریت

درد و کاهش عملکرد مفاصل جزو نشانه‌های آرتریت می‌باشند. ورم مفاصل به وسیله سفتی، قرمزی و گرمی مفاصل مشخص می‌گردد.

نشانه‌ها می‌تواند شامل تب، ورم غده‌ای (ورم گره‌های لنفاوی)، کاهش وزن، خستگی، احساس کسالت و گاهی هم نشانه‌هایی از خوب کار نکردن یک عضو (مثل ریه، قلب و یا کلیه‌ها) باشد.

*تشخیص بیماری آرتریت

آزمایش خون، ادرار، مایع مفصلی و یا x-ray (اشعه ایکس) در تشخیص بیماری کمک می‌کنند.

تفاوت آرتریت روماتوئید با استئوآرتریت

آرتریت روماتوئید اغلب مفاصل کوچک بدن مثل مچ دست و پا را مبتلا می‌کند، ولی استئوآرتریت، مفصل زانو، ران و کمر را درگیر می‌کند.

آرتریت روماتوئید چیست؟

آرتریت روماتوئید، یک بیماری خود ایمنی می‌باشد که بدن با بافت‌های موجود در مفاصل می‌جنگد و باعث آسیب به غضروف و استخوان می‌گردد. آرتریت روماتوئید در میان زنان شایع‌تر است.

علت این بیماری مشخص نیست، ولی داشتن سابقه فامیلی و سیگار کشیدن در ایجاد آن موثرند.

*نشانه‌های آرتریت روماتوئید

درد مفصل دوم یا سوم انگشتان، درد مچ دست، عدم توانایی حرکت انگشتان دست بعد از بیدار شدن از خواب، کاهش وزن، احساس خستگی فوری، احساس خواب آلودگی بعد از غذا خوردن، درد مفصل زانو.

*درمان آرتریت روماتوئید

1- کاهش وزن: هر 350 گرم افزایش وزن، باعث افزایش فشار در زانو می‌گردد. اگر شما 3 تا 4 کیلو وزن کم کنید، درد شما نصف می‌گردد و مدت بیماری کوتاه می‌شود.

2- ورزش کردن و کشش بدن برای تقویت عضلات و مفاصل

3- پیاده روی

4- شنا کردن و انجام ورزش‌های آبی

5- شرکت در کلاس‌های یوگا باعث کاهش مقدار ورم می‌گردد.

6- گلوکزآمین و کندرویتین سولفات، دو مکمل می‌باشند که به طور طبیعی در غضروف نیز وجود دارند. این 2 مکمل برای حفظ سلامت مفاصل تحت نظر پزشک مصرف می‌شوند.

7- مصرف روغن ماهی، موجب کاهش ورم آرتروز می‌شود.

8- ویتامین D و کلسیم نیز به حفظ سلامت غضروف کمک می‌کنند. تحقیقی نشان داد که مقدار کم ویتامین D ممکن است موجب افزایش بروز بیماری آرتریت روماتوئید گردد.

9- ویتامین‌های C، E و B6 در درمان این بیماری موثر نیستند، اما می‌توانند از این بیماری پیشگیری کنند. ویتامین C کمک می‌کند که سیستم ایمنی بدن کار خود را به خوبی انجام دهد. همچنین ترشح هورمون‌های استروئید را تحریک می‌کند که در کاهش درد و تقویت مفاصل موثرند. بهتر است این ویتامین را بعد از غذا مصرف کنید. این ویتامین در گوجه فرنگی، لیمو، توت فرنگی، گریپ‌فروت و سبزیجات سبز رنگ یافت می‌شود.

ویتامین E باعث ازدیاد رگ‌های خونی در اطراف مفاصل و در نتیجه گردش خون بهتر و سوخت و ساز بیشتر می‌گردد. این ویتامین را نیز بعد از غذا مصرف کنید. منابع غذایی این ویتامین عبارت است از روغن کنجد، دانه آفتاب گردان، سبزیجات سبز رنگ، زرده تخم مرغ، روغن سبوس گندم و آجیل (بادام زمینی، گردو، بادام، فندق).

ویتامین B6 تولید کننده پروتئین می‌باشد و باعث تقویت سیستم ایمنی می‌گردد. این ویتامین را بعد از غذا مصرف کنید. منابع غذایی این ویتامین عبارت است از غلات سبوس دار، شیر، تخم مرغ و کشمش.
 

*استئوآرتریت چیست؟

استئوآرتریت، ساییدگی غضروف مفاصل می‌باشد که در نتیجه افزایش وزن و کمی فعالیت بدنی به وجود می‌آید.

*درمان استئوآرتریت

مصرف دارو، کاهش وزن و ورزش کردن.

تأثیر ورزش در آرتریت ها

فواید ورزش برای استئوآرتریت

ورزش منظم یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش علائم استئوآرتریت است. ورزش، عضلات اطراف مفاصل را محکم می‌کند و باعث تأخیر در تخریب مفاصل می‌گردد. همچنین باعث حفظ وزن مناسب بدن می‌شود و فشار کمتری به مفاصل وارد می‌کند.

ورزش ملایم بهتر از ورزش شدید است، زیرا ورزش شدید باعث درد و تخریب مفاصل می‌گردد؛ لذا سعی کنید هر روز مقدار کمی ورزش کنید.

*فواید ورزش برای آرتریت روماتوئید

سعی کنید هر روز مقداری ورزش کنید تا فعال بمانید و باعث بهبودی در حرکت خود شوید. هنگامی که کمتر خسته هستید، ورزش کنید.

ورزش کردن در صبح، از سفتی و سختی مفاصل صبحگاهی کم می‌کند.

ورزش کردن باعث تقویت و ساخت عضلات می‌شود و همان‌طور که می‌دانید، عضلات از مفاصل محافظت می‌کنند.

شنا، دوچرخه سواری و پیاده روی سریع فشار کمتری به مفاصل وارد می‌کنند. بنابراین برای افراد دچار آرتریت روماتوئید مناسب هستند.

افرادی که دارای آرتریت روماتوئید هستند، می‌توانند سه نوع ورزش را می‌توانند انجام دهند: کششی، قدرتی و هوازی.

* نکته

* بهتر است اول با پزشکتان راجع به نوع ورزش مشورت کنید.

* از انجام ورزش‌هایی که فشار بیش از حد به مفاصل وارد می‌کنند، دوری کنید. مانند وزنه برداری با وزنه‌های بسیار سنگین./ح